بازی با عروسک‌های باربی به کودک فرصت برون ریزی احساسات می‌دهد و به او اجازه می‌دهد خودش را به جای شخصیت‌ها بگذارد و در نتیجه به احساسات ناشناخته خود دست یابد.
نویسنده: مریم رحیمی‌پور
احتمالاً تا به حال با کودکانی که در دنیای داستان زندگی می‌کنند برخورد داشته‌اید. این کودکان با خودشان بازی می کنند و اغلب دوست ندارند کسی وارد بازی‌شان شود مگر اینکه یکی از نقش‌های دنیای آنها را بپذیرد و بلد باشد دقیقاً نقش همان شخصیت را بازی کند. آنها مدام دنبال خرید وسایل بیشتری با طرح و شکل دنیای داستانی خود هستند، کلاه سگ‌های نگهبان، لباس و آیینه باربی، کیف مرد عنکبوتی و …. برخورد این کودکان با انیمیشن محبوب خود جالب توجه است، آنها ابتدا چندین بار همان یک انیمیشن را می‌بینند و از جایشان تکان نمی‌خورند سپس وقتی برای بار پنجم یا ششم آن را می‌بینند همزمان با آن، آنچه را در انیمیشن می‌گذرد تکرار می‌کنند، عملیات اجرا می‌کنند، می‌روند و لباس شبیه‌شان را می‌پوشند و اسباب بازی، دفتر یا برچسب‌هایی را که شبیه آنها دارند ، می آورند تا انگار به کمک این وسایل به دنیای آنها بپیوندند.
اما درگیر شدن کودک در دنیای انیمیشن‌ها و اسباب‌بازی‌هایی که تمام وجوه زندگی او را دربرمی‌گیرند چه فواید و مضراتی دارد؟ صنعت سرگرمی‌ای مثل باربی به تمام زوایای زندگی کودک نفوذ می‌کند، لباس‌های خودش را به تن او می‌پوشاند، در ظرف غذای خودش به او غذا می‌خوراند، آدامس خودش را گوشه دهانش می‌گذارد، به وسیله بازی‌های دیجیتال او را در دنیای خودش فعال می‌کند، و بیش از همه صنعت سرگرمی به کودک منش و سیر زندگی می‌دهد، به او از صبح دیکته می‌کند که چه کارهایی انجام دهد، چه چیزی بخورد، خودش را درون آیینه چه طور ببیند، از دیگران چه انتظاری داشته باشد و….
بازی با عروسک‌های باربی و هر عروسک دیگری که متعلق به یک دنیای داستانی بزرگ‌تر است، همچون بازی با عروسک‌های معمولی به کودک فرصت برون ریزی احساسات می‌دهد و به او اجازه می‌دهد خودش را به جای شخصیت‌ها بگذارد و در نتیجه به احساسات ناشناخته خود دست یابد. اما مضرات زندگی همه‌جانبه با شخصیت‌ها و داستان‌ها چیست؟ همان طور که قابل پیش‌بینی است برخی مواقع کودک مرز میان واقعیت و خیال را فراموش می‌کند. برای مثال این اتفاق رایج است که کودکی از لوازم آرایشی استفاده کند چون باربی هم استفاده می‌کند یا کودک دیگری را بزند چون مرد عنکبوتی هم بعضی آدم‌ها را می‌زند! گویی آن اراده و وجدان شخصی کودک جای خودش را به شخصیتی می‌دهد که درون او رشد کرده و حالا به جای او تصمیم می‌گیرد و وقتی مؤاخذه می‌شود، شباهت به آن شخصیت دلیل موجه خوبی برای اتفاقی است که افتاده و چه چیزی ارزشمندتر از اراده و درک واقعیت برای یک انسان است که بخواهد آن را در سنین کودکی از دست بدهد؟
چه باید کرد؟ والدین از بازی‌های تک نفره کودکان استقبال می‌کنند. این صحنه‌ای رؤیایی است که کودک در اتاق خودش مشغول بازی با اسباب‌بازی‌هایش باشد یا در سکوت انیمیشن ببیند. اما بازی‌های تک نفره بدون غرق شدن در دنیای انیمیشن‌ها هم اتفاق می‌افتد فقط کمی دیرتر. پس:
۱- همان توصیه قدیمی: زمان دیدن انیمیشن را کوتاه کنید.
۲- با خرید لباس، دفتر نقاشی، ظرف غذا و … با تصاویر کارتونی کودک را وارد دنیای عمیق داستان‌ها نکنید. این وسایل کودکانه نیستند! بلکه درخدمت صنایع سرگرمی هستند!
۳- در نهایت، تمامی دنیای کودک را با یک تم خاص طرح‌ریزی نکنید و او را در این دنیا تنها نگذارید، حین دیدن انیمیشن پیش او بنشینید و این تماشای انفرادی و منفعل را با گفت وگو و توجه به احساساتش فعال کنید.
زمانی را که باید برای نجات کودک از غرق‌شدگی در دنیای داستان‌ها بگذارید، پیش از آن برای او صرف کنید.
